ΟΙ ΕΝΝΟΙΕΣ ΨΙΛΗ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΡΠΙΑ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

Η επικαρπία είναι ένας νομικός όρος, στην ακίνητη περιουσία, που αφορά τη χρήση κάποιου  ακινήτου από ένα άτομο ( επικαρπωτής), χωρίς όμως να του ανήκει η πλήρης κυριότητα.

Είναι αντικείμενο συμφωνιών πολλές φορές, ανάμεσα στα μέλη μιάς οικογένειας, κατά τη μεταβίβαση περιουσίας.

Ο επικαρπωτής έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το ακίνητο ή να να εισπράτει τα έσοδά του, όπως μισθωτήρια, χωρίς να κατέχει τη ψιλή κυριότητα.

Το άτομο που κατέχει τη ψιλή κυριότητα είναι ο ιδιοκτήτης του ακινήτου, αλλά δε μπορεί να το χρησιμοποιεί ή να το εκμεταλεύεται όσο υπάρχει η επικαρπία.

Η πλήρης κυριότητα συνδιάζει τη ψιλή κυριότητα και την επικαρπία, δίνοντας στο κάτοχο του ακινήτου το πλήρη έλεγχο του.

Η ψιλή κυριότητα μεταβιβάζεται από το κύριο χωρίς έγκριση του επικαρπωτή, δεν ισχύει όμως το αντίστροφο για την επικαρπία.

Η επικαρπία παύει να υπάρχει με το θάνατο του επικαρπωτή ή τη παραίτησή του από το δικαίωμα αυτό.

Όταν συστήνεται επικαρπία, ο ψιλός κύριος διατηρεί τη κυριότητα, ενώ ο επικαρπωτής διατηρεί περιορισμένη εξουσία, χωρίς να θίγει το δικαίωμα του κυρίου και έχοντος την υποχρέωση να διατηρεί ακέραια την ουσία του πράγματος.

Η επικαρπία μπορεί πρώτον, να προκύψει μέσω δωρεάς ή διαθήκης, δεύτερον με συμβολαιογραφική πράξη και τρίτον με δικαστική απόφαση, σε περίπτωση διαφορών ή κληρονομικών διευθετήσεων.

Τα δικαιώματα του επικαρπωτή:

1. Χρήση του ακινήτου. Μπορεί να κατοικεί στο ακίνητο ή να το χρησιμοποιεί για οποιονδήποτε λόγο.

2. Εκμίσθωση του ακινήτου. Έχει το δικαίωμα να νοικιάζει το ακίνητο και να εισπράτει μισθώματα.

3. Να εκμεταλεύεται τα έσοδα. Του δίνεται το δικαίωμα να εκμεταλεύεται τα έσοδα από τη χρήση του ακινήτου.

Οι υποχρεώσεις του επικαρπωτή:

1. Συντήρηση του ακινήτου. Είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση και τη διατήρηση του ακινήτου σε καλή κατάσταση.

2. Πληρωμή των προβλεπόμενων φόρων. Φέρει την ευθύνη για την πληρωμή των οποιονδήποτε φόρων που προκύπτουν από τη χρήση του ακινήτου.

Ο επικαρπωτής δε μπορεί να πουλήσει το ακίνητο, διότι η κυριότητα ανήκει στο ψιλό κύριο. Μπορεί όμως να το νοικιάσει σε τρίτο ή να το εκμεταλευτεί αναλόγως.

Μετά τη λήξη της επικαρπίας, όλα τα δικαιώματα του επικαρπωτή επιστρέφουν στο ψιλό κύριο, ο οποίος αποκτά τη πλήρη κυριότητα.